Afgelopen weekend kwamen een hoop leuke mensen bijeen voor een FIRE-meetup. Mevrouw Hoefnix presenteerde daar een sessie, waarin aandacht voor de valkuilen van FIRE.
“Een FIRE-meetup, mevrouw Hoefnix? Maar daar had je het nog niet over gehad deze week! Vertel meer!” Nou, vooruit. Omdat je zo aandringt.
Mijn sessie ging voor een deel over valkuilen rond FIRE tijdens de opbouwfase, waarin je vooral zoveel mogelijk geld probeert te verzamelen. Je komt dan al snel in ‘The Boring Middle’ terecht, de fase waarin je eigenlijk niet zoveel te doen hebt. Want de eerste fase is de leukste. Je snoeit in onnodige uitgaven, je bouwt een excelletje… en dan? Zo ingewikkeld is FIRE niet. Je hebt het bouwwerk vaak wel met een paar maanden voor elkaar.
Wat doe je de rest van de tijd tot je het doel bereikt hebt? Mijn stelling is: dat is niet de saaie, maar de belangrijkste fase van FIRE. Je kunt hier namelijk veel zinnigs doen om je voor te bereiden op je financieel vrije leven, maar ook in een hoop valkuilen vallen. Voor iedereen die niet bij de meetup kon zijn, hieronder een paar van die valkuilen.

Cijfertjesobsessie
Je hebt gretig een mooie spreadsheet gebouwd, grafiekjes erbij, en nu is hij af. Je legt eens in de maand een bedrag in, dus zo gek veel verandert er niet in die spreadsheet tussen die twee momenten in. Dat weerhoudt je niet om er toch uren mee bezig te zijn.
Je zit voortdurend op FIRE-calculators en op tools waarmee je berekent hoeveel geld je over tien jaar hebt als je x of y aantallen euro’s inlegt. Elke dag reken je wel een keer uit hoeveel geld je overhoudt als je er NOG een jaartje afsnoept, of wat er gebeurt als je extra gaat besparen en investeren. Om de zoveel tijd komt er een tabblad bij in je spreadsheet, elk tabblad weer een beetje zinlozer dan de vorige.
Oh nee! Je bent gevallen voor het cijfertjesobsessiemonster! Dit is een valkuil waar ikzelf behoorlijk in ben gedonderd. Ik heb mijn spreadsheet op mijn telefoon gebouwd (sowieso al raar), gewoon met ‘Numbers’ van Apple, en daarin zit een grafiek voor mijn inleg, de totale inleg sinds de start, en hoeveel die inleg nu waard is. Naar die grafiek kan ik uren kijken. Het lijntje van mijn totale vermogen kan ik wel omhoog kijken. Wanneer bereik ik mijn doel voor 2025??
Supersneu is dat. Je wilt FIRE worden omdat je je leven niet werkend wil doorbrengen, maar dan is uren van je leven doorbrengen met rekenen en analyseren ook tijdverspilling. Niet doen! Hoe ik van mijn spreadsheetobsessie af moet, is nog even de vraag. Maar erkenning is de eerste stap, schijnt…
Informatieoverload
Dit is de valkuil van ‘ik wil alles weten!’ Het blog van Mr Money Mustache leeglezen, van begin (2011, geloof ik) tot eind. Dat is nog wel geinig om te doen. Het wordt al minder om alle afleveringen van de podcast ChooseFI achter elkaar te luisteren, want die hebben sinds 2016 twee afleveringen per week. Ik kan je verzekeren, als je die er in een paar weken allemaal doorheen jast, ben je daarna niet gelukkiger dan ervoor. (Hoewel het wel helpt dat je dan een tijdje geen Boekestijn & De Wijk hebt gehoord.)
Probleem is: FIRE is helemaal niet zo complex. Je hebt het wel een keer door, en daarna moet je gewoon een koers bepalen, daar trouw aan blijven, en simpelweg een leuk leven leiden in de tussentijd. Ben ik niet goed in. Nou ja, een leuk leven leiden gaat prima, maar ondertussen niet bezig zijn met mijn geld gaat slecht (zie ook valkuil nummer 1). Ik heb wel sinds een jaar een goede smoes: ik heb een blog! Er moeten toch stukkies komen!
Probleem is ook: jongetjes met podcasts zijn heel lief enzo, maar een groot deel is ook godvergeten irritant. Ze bedenken nieuwe namen voor heel simpele concepten, vallen ademloos in katzwijm van hun eigen ‘uitvinding’, en vallen dan ook nog jaren in herhaling in de gesprekken met zichzelf. Als ik de (eigenlijk best leuke) mannen van ChooseFI nog één keer hoor over ‘talent stacking’ als ze het gewoon hebben over ‘nieuwe dingen leren’, ga ik met dingen gooien.
Optimaliseren tot in het extreme
Dit gebeurt ook vooral de geobsedeerden. ‘Wat kan ik nog meer doen??’ Het antwoord van je partner: ‘Nou, wat zou je denken van eindelijk die klus in de schuur eens afmaken?’ Maar dat is dan gek genoeg niet het goede antwoord. Deze FIRE-valkuil betekent 95% van je FIRE-bouwwerk perfect voor elkaar hebben, en toch die laatste 5% nog willen. Waarom? Heeft dat nog zoveel nut? Nee. Maar je doet het toch.
Dit kan gaan over je beleggingsstrategie (“DIVIDENDLEKKAGE?? Oh god ik moet NU iets doen!”) maar ook over bezuinigen. Zodra je drie supermarkten afgaat op zoek naar koopjes, en geen vaatwastabletten meer durft te kopen zonder dat ze in de aanbieding zijn, moet je je afvragen of je nog wel zinnig bezig bent. Je kunt wel bij je ouders intrekken, nooit meer uit eten gaan, je vrienden alleen nog willen zien als je wijn in de supermarkt haalt en het thuis opdrinkt, vakanties overslaan, etcetera, maar wordt je leven daar leuker van? Ik denk het niet. [EDIT: overigens bepaal je dit wel helemaal zelf. Misschien is bij je ouders intrekken juist het beste idee. Maar dingen doen die je geluk negatief beïnvloeden zijn dat niet. In mijn geval is uit eten gaan veel te leuk om te laten, dus dat blijf ik doen. Dat zijn individuele keuzes.]
Deze valkuil kan mensen in grote problemen brengen. Zelfs ‘grote namen’ in de FIRE-community zijn hierin gevallen, met depressies tot gevolg. Luister maar eens naar de aflevering van ChooseFI met de Mad Fientist.
Mijn eigen overtuiging is dat deze neiging tot optimalisatie voortkomt uit verveling. The Boring Middle die toeslaat. Je wil iets DOEN maar de grote slagen zijn gewonnen. Je zit te mierenneuken in de marge, met ook steeds meer marginale resultaten.
Dit waren drie valkuilen, maar er zijn er nog wel meer. Zo kun je gedemotiveerd raken op je werk, of alle leuks uitstellen tot na je FIRE-datum. ‘In 2032 heb ik daar tijd voor!’ Maar je hebt ook nu tijd. Je kunt al die hobby oppakken, je kunt al ‘oefenen’ met hoe je leven er straks uit moet komen te zien.
Overigens denk ik dat deze valkuilen in nog grotere mate een risico vormen voor juist de bekende mensen binnen FIRE. Die hebben blogs, die houden van alles tot in de details uitzoeken en er posts over schrijven, die maken podcasts. Ze hebben van FIRE een soort tweede carrière gemaakt – of misschien wel de eerste. Maar dat navolgen is misschien wel helemaal geen goed idee. Als je FIRE echt goed doet, heb je helemaal geen tijd voor dit soort dingen. Dan ben je lekker je leven aan het leiden.
Dit is een bewerking van deel 1 van mijn sessie over The Boring Middle die ik gehouden heb op 1 en 2 februari tijdens de FIRE-meetup. Deel 2 (over wat je dan wel moet doen) staat hier.
Ook handig: deze pagina met daarin alle bronnen die aan bod zijn gekomen in de presentatie – en het filmpje dat we niet hebben kunnen kijken.
Leave a Reply