Waarom werken overschat is

Excuses voor de clickbait-titel. Werken is natuurlijk helemaal niet overschat. Maar een baan hebben om een andere reden dan dat het nu eenmaal de rekeningen betaalt, is dat wel. Vind ik.

Als je financieel onafhankelijk wil worden zodat je niet meer hoeft te werken, wekt dat nogal wat reacties op. Een van de tegenwerpingen is: ‘maar je werkt toch om meer dan alleen het salaris?’

Nee, natuurlijk niet. Ik heb een fantastische baan maar als ze me morgen niet meer betalen, wandel ik zonder problemen naar buiten, en als ik morgen een half miljoen erf, dan ook. Ik snap niet dat weinig andere mensen dat zo zien. Je baas houdt echt niet van je. De kantoortuin mag dan voor veel geld zijn ontworpen door een binnenhuisarchitect, ik denk dat je het thuis leuker hebt ingericht. In het weekend sta je later op, dus volgens mij betekent dit dat je dat liever elke dag zou doen.

Maar dat valt vaak slecht. Het past niet bij onze volksaard. Als je niet meer hoeft te werken voor je geld, dan moet het toch omdat niet werken lui is, en lui zijn is wel een van de zwaardere zonden. Werken moet.

Ik vind dat onzin. Je moet werken omdat je geld nodig hebt. Er is werkelijk geen andere reden. In alle andere situaties ga je over je eigen tijd. Waarschijnlijk besteed je die tijd graag nuttig, en misschien verdien je met de nuttige dingen ook nog wel geld, maar dat is iets wezenlijk anders dan een baan hebben omdat je je anders zou vervelen. Als je niet meer hoeft te werken voor het geld en ook maar één ander ding kunt verzinnen dat leuker is, dan dan moet je stoppen met werken en dat leukere ding gaan doen. (Tenzij dat leukere ding is ‘elk jaar de wereld rond vliegen met m’n privéjet’. Dan heb ik liever dat je onschadelijk in je bureaustoel blijft zitten.)

Ik wil niet dramatisch doen, maar het is wel je leven waar we het over hebben, potverdorie. Welke onwaarschijnlijke serie toevalligheden ook heeft geleid tot ons bestaan, dat feit moet dagelijks gevierd worden*. Als ik de vrijheid heb mijn dag in te vullen zoals ik dat wil, dan moet ik die vrijheid nemen. Dat is iets anders dan verantwoordelijkheden ontwijken, het is ook niet egoïstisch. Dat is je leven in eigen hand nemen.

Het idee dat je moet werken om je leven zin te geven, volgens mij zijn we daar ingetrapt. Ooit kon elk gezin leven van één inkomen. Ook het inkomen van een laaggeschoolde arbeider – zoals mijn eigen vader. Toen gingen vrouwen ook geld verdienen, en stonden er al meteen mensen klaar om dat geld in ontvangst te nemen, in ruil voor consumptie. Soms was die consumptie nuttig, soms waren het onnodige spullen, vliegreizen voor een weekendje, steeds hogere hypotheken en daardoor steeds duurdere huizen, verspilling, vervuiling. We hadden dat nooit moeten doen. Wat we hadden moeten doen, is de tijd niet inleveren, maar eerlijker verdelen.

Stel dat we het kostwinnersmodel hadden vervangen door een 20-urige werkweek voor iedereen. Ons bestedingspatroon was dan niet ontploft. We waren kleding blijven kopen die jarenlang heel bleef en waar je zuinig op was. Auto’s kopen die niet steeds groter werden – of gewoon geen auto als je die niet nodig had. Dan hadden we tijd kunnen maken voor belangrijke dingen die geen geld opleveren, zoals je kinderen of mantelzorg, of het buurthuis, of een of ander levenswerk. Werken aan dingen die bedrijven niet interessant vinden, maar de samenleving wel. Dan hadden we wellicht geen iPhones gehad, maar die waren toch al geen goed idee. Waarschijnlijk hadden we dan wel nog steeds betaalbare huizen. Wat we hadden moeten doen, was de samenleving zo veranderen dat we er gelukkiger van werden, en niet alleen rijker. Rijker werden we trouwens alleen op papier. In de praktijk is veel van die groeiende inkomens in wonen gaan zitten.

De samenleving is meer geld gaan verdienen maar heeft nog net zo weinig tijd. En we vinden allemaal ook nog dat het zo hoort. Vrouwen worden zelfs opgeroepen voltijds te gaan werken om de economie draaiende te houden. Van alle porties gezwets die de kabinetten Rutte de afgelopen jaren over ons hebben uitgestort, is dat er een waar ik razend van word (niet de enige, trouwens).

Als er niet genoeg werknemers zijn, dan zijn er te veel banen. Het is de taak van de economie om de burgers te dienen, niet andersom. Als mensen niet voltijds willen werken, dan is dat hartstikke jammer voor de minister-president. Dan verzint ie maar een manier om de volksstammen flitsbezorgers, bedrijfsadvocaten en andere mensen met bullshitbanen aan te moedigen iets nuttigers te gaan doen. Er was een tijd dat vrouwen juist aangemoedigd werden om in deeltijd te werken. Zijn wij soms ventieltjes waar je lucht uit kunt laten lopen als de economie te hard is opgepompt? En weer lucht in pompt als het moet? In deze discussies gaat het trouwens nooit over mannen.

Anyway, ik dwaal af. Waar waren we? O ja: waarom ik zo snel mogelijk af wil van de noodzaak tot werken. Nou, omdat ik heel veel meer dingen heel leuk vind, en sommige daarvan een stuk leuker dan een kantoorbaan. Ik heb vrijwilligerswerk waar ik van hou, veel hobby’s, en ik zou graag niet aan een locatie gebonden zijn. Ik vind het vervelend dat iemand anders bepaalt waar en wanneer ik werk. En dan heb ik nog geluk. Ik vind mijn werk leuk en ik heb veel vrijheid in mijn functie. Dan ben je een enorme mazzelaar.

En toch zou ik liever geen baan hebben. En dat kan, als je het constante bombardement aan marketing afwijst. In plaats daarvan koop ik vrijheid. Zelfbeschikking. Minder kleren, minder spullen, minder onzin die alleen maar leuk is omdat iemand miljarden heeft uitgegeven aan het creëren van de behoefte. Geen nieuwe keuken. In plaats daarvan kies ik voor spullen die ik koester en die lang meegaan, meer zelf doen, minder perfectionisme en vooral: meer tijd. Het is een kwestie van kopen wat je belangrijk vindt. Ik koop tijd.

En dat is waarom het niet klopt als iemand zegt dat dit alleen kan als je heel veel verdient. Het kan als je tenminste redelijk boven het minimum zit, een beetje geluk hebt qua woonlasten, en keuzes maakt die je de vrijheid teruggeven. Dat is niet iedereen, maar wel de meerderheid van de Nederlanders. En toch doet bijna niemand dat. Waarom niet? Geen idee.

Maar ik ben niet degene die gek is.


*Ik lees dit net nog eens, en een stemmetje in mijn hoofd zegt: ‘waarom moet dat?’ Zeker omdat het leven zeker niet voor iedereen een lolletje is. Dus als je dit leest en echt (even) niet ziet wat er te vieren valt, I hear you. Ik hoop dat het snel verandert.


Posted

in

by

Tags:

Comments

12 responses to “Waarom werken overschat is”

  1. Ximaar Avatar

    Sinds 2004 ontvang ik geen salaris of uitkering. Dit jaar gaat m’n AOW in. Heb er nooit last van gehad dat ik stopte met werken. Had voor die tijd een leuke baan. Stoppen was aanvankelijk om nog wat mantelzorg te kunnen doen voor m’n vader. Kwam er achter dat ik een financieringsoverschot had. Was o.m. omdat ik geen auto wil rijden en niet rook. Dacht een paar jaar in te teren, dat zijn er dus 20 geworden. Stop sinds die tijd veel tijd in vrijwilligerswerk. Puntje is wel dat je leven sneller voorbij gaat. De tijd gaat langzamer als je ergens tegenop ziet en sneller als dat niet doet.

    1. Mevrouw Hoefnix Avatar
      Mevrouw Hoefnix

      Dit klinkt echt fantastisch! Mooi gedaan, ik hoop dat het mij net zo zal gaan.

  2. nicole orriens Avatar

    Dit geldt zeker ook voor vrouwen die ervoor kiezen fulltime voor hun kinderen te zorgen. (als mannen dat doen is het ineens oké).

    1. Mevrouw Hoefnix Avatar
      Mevrouw Hoefnix

      Eerlijk gezegd denk ik dat mannen die fulltime voor hun kinderen zorgen, veel meer commentaar krijgen dan vrouwen die dat doen… Dat past niet bij het idee dat mannen het geld moeten verdienen.

  3. Marana Avatar
    Marana

    Ik ben het heel erg niet met je eens. Mijn werk is nuttig, niet werken maakt mij lui en ontevreden, en vooral: ik haal veel eigenwaarde uit mijn werk.
    Zonder mijn werk is mijn bestaan vrij zinloos. Ik snap FIRE daarom niet.
    Ik snap HOT wel, je hoeft niet fulltime te werken om daar eigenwaarde, nuttigheid en tevredenheid uit te halen. Maar ik zou me echt heel ledig voelen als ik nu op mijn 50 niet meer dit werk zou doen.

    1. Mevrouw Hoefnix Avatar
      Mevrouw Hoefnix

      Hoi Marana, dank je wel voor je comment! Eigenlijk vind ik dat we het dan nog steeds grotendeels eens zijn, want dan werk je omdat je dat wil, niet omdat het ‘moet’. Maar ik snap wat je bedoelt. Zeker toen ik veel jonger was, haalde ik ook veel eigenwaarde uit mijn werk. Nu vind ik het gewoon een baan.
      HOT kende ik nog niet, moest het even opzoeken. 🙂 Klinkt ook geweldig. Zo lang mensen zich maar niet als werk- en consumeermachines gedragen, hebben die stromingen veel gemeen, wat mij betreft.

  4. Mrs h te b Avatar
    Mrs h te b

    Wat schrijf je een leuke & zinnige blog! Ik ga je op mijn leeslijst zetten!
    Maar: we zijn geen ventieltjes, maar klapstoelen….
    Ik heb altijd geweigerd om fulltime te werken, ‘omdat ik naast werken nog andere hobby’s heb’…. Die uitspraak leverde me tijdens sollicitatiegesprekken nog wel eens gefronste wenkbrauwen op. maar ik verdien met parttime werken genoeg om (sober) van te leven….

    1. Mevrouw Hoefnix Avatar
      Mevrouw Hoefnix

      Klapstoelen! Dat is een heel rake. Makkelijk weer op te bergen als je ze niet meer nodig hebt… :/
      Je hebt groot gelijk. Ik denk dat werkgevers en de politiek niet begrijpen dat veel vrouwen hun prioriteiten goed op orde hebben en zich niet gek laten maken door de ratrace.

  5. Susan Avatar
    Susan

    Wij zijn ook een aantal jaren vóór ons pensioen gestopt met betaald werken. Mede door een bescheiden levenswijze en spaarmentaliteit was dat mogelijk. We hebben er geen dag spijt van, we zijn graag thuis en verder vermaken we ons prima.
    Je wordt soms toch raar aangekeken, de meesten gaan er vanuit dat ik (de jongste van het stel) nog werk. Als er doorgevraagd wordt naar het ‘waarom’ , dan antwoord ik dat ‘het mooi geweest is’. Ik had leuk werk maar dit leven is ook leuk. Ik heb het werk geen minuut gemist. Daarnaast besef ik ook dat er velen zijn die zich dit niet kunnen veroorloven.

    1. Mevrouw Hoefnix Avatar
      Mevrouw Hoefnix

      Wat geweldig, Susan! Wel raar dat mensen dan doorvragen, toch? Hopelijk niet op een al te nieuwsgierige manier…

  6. Jook Avatar
    Jook

    WAT een leuk blog en wat een herkenbare tekst. Inmiddels ben ik 70 dus ik hoef niks meer, maar op deze manier hebben wij ons leven ook altijd ingericht. En ook mijn kinderen doen het zo. Mijn zoon heeft eerst wel fulltime gewerkt maar heeft z’n hypotheek op z’n 48e afgelost en is toen part time gaan werken. Zijn partner is zzp-er en werkt ook beperkt. En omdat ze niet met dure vakanties gaan, hun auto eerst oprijden voor er een nieuwe komt en ze vrij eenvoudig leven hebben ze ook nog een best bedrag op de bank. En ze hebben dan misschien geen groot pensioen maar wel een huis wat het dubbele waard is. Ook mijn dochter werkt parttime en kan daar heel goed van rondkomen en doet ook geen gekke dingen. Meer tijd voor hobby’s en vrienden.

    1. Mevrouw Hoefnix Avatar
      Mevrouw Hoefnix

      Hoi Jook, wat heerlijk, ik ben jaloers! Jij en je kinderen waren er een stuk vroeger bij dan ik.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Deze site gebruikt zo min mogelijk cookies, maar wel om bezoekers te kunnen tellen. View more
Cookies settings
OK
NIET OK
Privacy & Cookie policy
Privacy & Cookies policy
Cookie name Active

Wie ben ik

Ik ben een particulier individu die blogt op https://hoefnix.net. Behalve de gebruikelijke wijsheden over beleggen en besparen heb ik verder geen bijzondere financiële kennis. Maak dus je eigen keuzes. De mensen naar wie ik link, heb ik wel zeer hoog zitten - en met mij veel anderen.

Comments

When visitors leave comments on the site we collect the data shown in the comments form, and also the visitor’s IP address and browser user agent string to help spam detection. An anonymized string created from your email address (also called a hash) may be provided to the Gravatar service to see if you are using it. The Gravatar service privacy policy is available here: https://automattic.com/privacy/. After approval of your comment, your profile picture is visible to the public in the context of your comment.

Cookies

If you leave a comment on our site you may opt-in to saving your name, email address and website in cookies. These are for your convenience so that you do not have to fill in your details again when you leave another comment. These cookies will last for one year. If you visit our login page, we will set a temporary cookie to determine if your browser accepts cookies. This cookie contains no personal data and is discarded when you close your browser.

Embedded content from other websites

Articles on this site may include embedded content (e.g. videos, images, articles, etc.). Embedded content from other websites behaves in the exact same way as if the visitor has visited the other website. These websites may collect data about you, use cookies, embed additional third-party tracking, and monitor your interaction with that embedded content, including tracking your interaction with the embedded content if you have an account and are logged in to that website.

Who we share your data with

If you request a password reset, your IP address will be included in the reset email.

How long we retain your data

If you leave a comment, the comment and its metadata are retained indefinitely. This is so we can recognize and approve any follow-up comments automatically instead of holding them in a moderation queue. For users that register on our website (if any), we also store the personal information they provide in their user profile. All users can see, edit, or delete their personal information at any time (except they cannot change their username). Website administrators can also see and edit that information.

What rights you have over your data

If you have an account on this site, or have left comments, you can request to receive an exported file of the personal data we hold about you, including any data you have provided to us. You can also request that we erase any personal data we hold about you. This does not include any data we are obliged to keep for administrative, legal, or security purposes.

Where your data is sent

Visitor comments may be checked through an automated spam detection service.
Save settings